Beddau rhyfel Canada, Bodelwyddan

Beddau rhyfel Canada, Bodelwyddan

bodelwyddan_canadian_war_gravesMae mwy na 80 o ddynion a gwragedd gwasanaeth milwrol Canada wedi eu claddu y tu allan i Eglwys y Santes Margaret, Bodelwyddan. Roeddent ymhlith 17,400 o filwyr a oedd aros yn ngwersyll Parc Cinmel, ychydig i'r gorllewin o'r eglwys, pan ddaeth y Rhyfel Byd Cyntaf i ben ac am fisoedd wedi hynny. Roedd y rhan fwyaf (oddeutu 15,000) wedi gwasanaethu yn Ffrainc ac yn aros yma am longau i fynd adref.

Roedd epidemig ffliw Ewropeaidd 1918-1919 wedi lladd llawer yn y gwersyll. Daeth y Canadiaid yno yn fwyfwy rhwystredig ar ôl oedi ym Mhrydain cyhyd wedi diwedd y rhyfel. Roeddent wedi diflasu, roedd eu bwyd yn undonog a phrin iawn oedd yr arian a cawsant i brynu pethau fel sigaréts. Roedd eu swyddogion, fodd bynnag, yn mwynhau nosweithiau yn y Rhyl neu ymweliadau i Lundain.

Ar ddiwedd Chwefror 1919, dysgodd milwyr yn y gwersyll bod llongau mawr a glustnodwyd i fynd i Ganada wedi eu hail-neilltuo i filwyr o'r Unol Daleithiau a oedd wedi profi cymharol ychydig o’r brywdro a’r peryglon ar y Cyfandir. Ar 4 a 5 Mawrth 1919, torrodd aflonyddwch allan yn y gwersyll. Roedd trigolion lleol yn ofni y byddai’r terfysgwyr yn lladrata yn y Rhyl. Lladdwyd pump o filwyr Canada (yn ôl cyfrifon swyddogol) ac fe anafwyd 28. Mae pedwar o'r pump wedi eu claddu yn St Margaret, yn cynnwys William Tarasevich, a enwyd gan yr awdurdodau Prydeinig fel arweinydd y gwrthdaro. Dywedodd o leiaf un llygad-dyst bod y nifer a laddwyd yn uwch. Erbyn diwedd mis Mawrth, roedd llongau wedi eu darparu i gymryd oddeutu 15,000 i Ganada o wersyll Cinmel.

Pan ddychwelodd nifer fawr o ddynion ifanc, dig i Brydain wedi’r rhyfel, roedd Llywodraeth Prydain yn ofni y gallai chwyldro Comiwnyddol ddechrau yn Lerpwl – efelychiad o chwyldro Rwsia yn 1917. Mae yna ddamcaniaeth bod milwyr Canada wedi cael eu cadw yng gwersyll Cinmel i dawelu unrhyw wrthryfel o'r fath. Ar y llaw arall, efallai eu bod yn syml wedi dioddef system o ryddhau pobl o'r fyddin a oedd yn methu ymdopi a’r niferoedd enfawr ar ddiwedd y rhyfel. Bu terfysgoedd mewn gwersylloedd eraill ym Mhrydain hefyd.

Nid oedd pawb a gladdwyd yn yr ardal hon o’r fynwent yn deillio o Ganada. Roedd un o Gasnewydd. Roedd rhai wedi ymfudo i Ganada o Brydain neu'r Unol Daleithiau.

Roedd y ddwy wraig a gladdwyd yma yn ymwneud â gofal meddygol.

Ar y gofeb yng nghanol y beddau mae’r arysgrif (yn Saesneg): “Er cof am filwyr o Ganada a fu farw yng ngwersyll Parc Cinmel yn ystod y Rhyfel Mawr. Codwyd y gofeb hon gan eu cymrodyr. Bydd eu henwau’n byw am byth. "

Cliciwch ar y penawdau isod i ddarllen manylion y bobl a gladdwyd yma.

Côd post: LL18 5UR    Map

Below can be found details of Canadian war dead,

  • W Albany, Sapper, 1007062, died 10/02/1919, aged 25. Canadian Railway Troops 10th Battalion.
  • RW Armstrong, Private, 3040679, died 19/10/1918 Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion.
  • Hilliard Patrick Baker, Private, 3111370, died 24/10/1918, aged 22. Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion. Eldest son of John and Mary Baker, of Port Dalhousie, Ontario, Canada.
  • Clyde Raymond Baverstock, Private, 514556, died of influenza 12/02/1919. Canadian Infantry 47th Battalion. Son of Oscar and Lillian Baverstock.
  • J Beer, Corporal, WR/2000559, died 18/02/1919, aged 23. Royal Engineers, Railway Troops Depot. Son of James and Hannah Beer, of 4,Clytha Park   Rd.,Newport, Mon.
  • George Ewart Bennet, Gunner, 2023376, died 26/10/1918, aged 26. Canadian Field Artillery, Reserve Bde. Son of John Samuel and Louisa A. Bennett, of 1257,17th Avenue East, Vancouver ,British Columbia. Born at Kamloops, British Columbia.
  • William Bogle, Private, 871099, died 10/02/1919, aged 49. Canadian Labour Corps 1st Battalion. Husband of E. Bogle, of 257,Awera Street, Winnipeg, Manitoba,Canada. Born in Londonderry, Ireland.
  • E Boyce, Sapper, 636858, died 18/12/1918. Canadian Engineers
  • J Boyd, Lance Corporal, 781331, died 15/02/1919. Canadian Infantry 28th Battalion. Awarded the Military Medal.
  • George Brown, Private, 5931, died 02/11/1918, aged 19. Royal Newfoundland Regiment 2nd Battalion. Son of William Henry and Hannah Maria Brown, of Tacks Beach, Placentia Bay, Newfoundland.
  • Robert Brown, Lieutenant, died 05/09/1919, aged 30. Canadian Engineers 3rd Div. Signal Coy. Eldest son of Robert and Eliza Brown, of 22, Baldovan Terrace, Dundee, Scotland.
  • J Cairncross, Private, 2140485, died 18/10/1918. Canadian Infantry  1st (Reserve) Battalion.
  • CR Card, Private, 2024695, died 20/10/1918. Canadian Infantry 1st (Reserve) Battalion.
  • MH Caudle, Private, 901061, died 22/10/1918, aged 28. Canadian Infantry 17th (Reserve) Battalion. Son of John T. Caudle, of Truro; husband of Ruth A. Dunham (formerly Caudle), of Truro, Colchester Co., Nova Scotia, Canada.
  • Amos Charles Lefebvre Church, Sergeant, 516027, died 14/02/1919, aged 25. Canadian Garrison Artillery 1st Siege Battery. Son of Chas. Edward and Mary Caroline Lefebvre Church, of Waterville,Quebec,Canada. Born at Leeds Village, Quebec.
  • A
  • A Clark, Driver, 3038094, died 23/10/1918, aged 29. Canadian Field Artillery Reserve Bde. Son of Mr and Mrs Clark, of 376,Wellington Street,Toronto, Canada.
  • Ernest Norton Cleverdon, Private, 3036629, died 18/02/1919 Canadian Reserve Cavalry Regiment.
  • JA Connell, Private, 787346, died 13/02/1919. Canadian Army Service Corps
  • J Cote, Private, 3311772, died 22/02/1919. Canadian Infantry
  • JAA Cowan, Sapper, 164645, died 27/01/1919. Canadian Railway Troops 11th Battalion.
  • Emory Doel, Private, 3108522, died 23/10/1918, aged 23 Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion. Son of Mrs Minnie Doel, of Port Colborne, Ontario, Canada. Born at Wainfleet,Ontario.
  • VP Drips, Private, 2140716, died 23/10/1918, aged 42.Canadian Infantry 1st (Reserve) Battalion. Son of Joseph and Hannah Drips. Born in Iowa,U.S.A.
  • Harold John Farrar, Gunner (Signaller), 342807, died 30/05/1919, aged 21. Canadian Garrison Artillery 2nd Bde. Son of Joseph and Grace Irene Farrar, of Cornwall, Ontario, Canada.
  • William Edward Faulkner, Private, 3312044, died 23/10/1918, aged 22. Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion. Son of Frank and Mary Faulkner, of Port Dover, Ontario, Canada.
  • Charles Forbes, Sapper, 472733, died 06/02/1919, aged 29. Canadian Railway Troops 11th Battalion.
  • GF Garrett, Gunner 2663566, died 01/11/1918. Canadian Field Artillery.
  • David Gillan, Private, 877467, died 05/03/1919, aged 22. Canadian Infantry  85th Battalion. Son of Mr and Mrs John Gillan, of Florence, Cape Breton, Nova Scotia.
  • OF Graham, Private, 103263, died 26/02/1919. Canadian Forestry Corps.
  • NJ Griggs, Gunner, 3059423, died 27/10/1918. Canadian Field Artillery.
  • William Lyle Haney, Gunner, 1251417, died 05/03/1919, aged 22. Canadian Artillery Composite Bde. Son of Edward Eugene and Mary Francis McGowan Haney, ofTalbot, Alberta, Canada.
  • J Henderson, Sapper, 724241, died 27/01/1919. Canadian Railway Troops.
  • F Jauncey, Sergeant, 282, died 14/02/1919. Royal Canadian Dragoons.
  • WH Kennedy, Private, 3232290, died 06/04/1919. Canadian Infantry Regimental Depot, (Central Ontario).
  • GJ Kean, Gunner, 338554, died 24/10/1918. Canadian Field Artillery.
  • J Kent. Private, 3312106, died 26/10/1918. Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion.
  • William Kenneth Atkinson Kerns, Private, 663592, died 09/03/1919, aged 25. Canadian Infantry 102nd Battalion. Son of Edwin Bruce Kerns and Sarah Rebecca Atkinson Kerns, of 10 Windsor Street, Hamilton, Ontario.
  • Joseph Alfred Lapine, Private, 4002030, died 23/10/1918, aged 25. Canadian Infantry 4th (Reserve) Battalion. Son of Martin and Mary Lapine, of 242,Tuscarora Street, Windsor,Ontario. Born at Lowell, Massachusetts, USA.
  • RL Leander, Sapper, 2184414, died 10/02/1919. Canadian Railway Troops.
  • HP Lett, Gunner (Signaller), 2022937, died 03/11/1918, aged 25. Canadian Field Artillery Reserve Bde. Son of the Rev Francis G and Ann J Lett, o fVancouver, British Columbia. Born in Merrickville, Ontario.
  • Edward Lewis, served as G Brown, Private, 2140717, died 20/10/1918. Canadian Infantry 1st (Reserve) Battalion.
  • RJ Loshaw, Private, 3312087, died 24/10/1918. Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion.
  • P Lynn, Private, 3311505, died 23/10/1918. Canadian Infantry 8th (Reserve) Battalion.
  • Rebecca MacIntosh, Nursing Sister, died 07/03/1919, aged 25. Canadian Army Medical Corps 9thCanadian GeneralHospital. Daughter of Mr and Mrs Peter 0. MacIntosh, of Pleasant Bay, Inverness Co.,Cape Breton,Nova   Scotia.
  • AJ Martin, Private, 666250, died 28/02/1919. Canadian Forestry Corps.
  • RG Martin, Private, 868230, died 12/02/1919, aged 32. Canadian Forestry Corps 25th Coy. Son of Catherine Martin, of 711,Bethune Street,Peterborough,Ontario,Canada, and the late Henry E. Martin.
  • A Matheson, Private, 2023739, died 19/02/1919. Canadian Infantry 1st (Reserve) Battalion.
  • Michael Patrick McCaskill, Sapper, 65676, died 23/02/1919, aged 27. Canadian Railway Troops 7th Battalion. Husband of M. B. McCaskill, of 27,Chichester   Rd., Kilburn,London,England.
  • William Fraser McCaskill, Private, 2024860, died 24/10/1918, aged 24. Canadian Infantry 1st (Reserve) Battalion.
  • Claude McLean, Gunner, 336290, died 19/10/1918, aged 20. Canadian Field Artillery Reserve Bde. Son of Mr and Mrs Ernest McLean, of Woodstock, Carleton Co.,New Brunswick.
  • WA McLean, Private, 763075, died 17/03/1919. Canadian Forestry Corps
  • J McLuskie, Sergeant, 114086, died 27/03/1919. Canadian Reserve Cavalry Regiment
  • EG McMahon, Private, 475407, died 29/01/1919. Princess Patricia's Canadian Light Infantry (Eastern Ontario Regiment).
  • FL McInnes, Private, 2020514, died 18/10/1918, aged 23. Canadian Infantry 1st (Reserve) Battalion. Son of Mrs George Sherman, of 3639,Albert Street,Vancouver,British Columbia.
  • F Meyers, Private, 3353035, died 18/10/1918. Canadian Infantry 15th (Reserve) Battalion.
  • Laurence John Miller, Gunner (Signaller), 2650847, died 22/12/1918, aged 21. Canadian Field Artillery Reserve Bde. Son of J. C. and Edith Miller, ofWinnipeg,Manitoba. Born atWinnipeg.
  • WB Milliken, Private, 725004, died 28/02/1919. Canadian Forestry Corps
  • S Moody, Gunner, 342637, died 17/10/1918. Canadian Field Artillery.
  • A Neville, Private, 2383381, died 05/02/1919. Canadian Infantry 11th (Reserve) Battalion.
  • TA Park, Gunner, 339200, died 23/10/1918. Canadian Field Artillery Reserve Bde.
  • Ernest Graham Parsons, Private, 2020573, died 26/10/1918, aged 23. Canadian Infantry 1st (Reserve) Battalion. Son of Capt. H. and Caroline Parsons, of R,400   Pembroke Street,Victoria,British Columbia.
  • Sigurdon Paulson, Sapper, 913011, died 24/05/1919, aged 28. Canadian Engineers 2nd Battalion. Son of Mr and Mrs S. Paulson, of 488,Toronto   Street,Winnipeg,Manitoba.
  • JS Phelps, Private, 249385, died 10/02/1919. Canadian Army Medical Corps
  • A Proulx, Private, 3162556, died 30/10/1918. Canadian Infantry 10th (Reserve) Battalion.
  • Doris Quane, Worker, 10515, died 19/04/1918. Queen Mary’s Army Auxiliary Corps, attached to Reserve Battalion Cheshire Regiment.
  • HG Roberts, Private, 436142, died 30/10/1918 Canadian Infantry 21st (Reserve) Battalion.
  • I Sands, Private 2250586, died 29/03/1919. Canadian Forestry Corps.
  • Alfred George Smith, Sapper, 490597, died 02/02/1919, aged 29. Canadian Railway Troops 11th Battalion. Son of Edward and Mary Smith. Born at Pembroke Dock.
  • WH Stow, Private, 3314639, died 20/10/1918. Canadian Infantry 8th (Reserve) Battalion.
  • Frederick Sumsion, Private, 285364, died 08/02/1919, aged 38. Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion.
  • William Tarasevich, Sapper, 1057297, died 05/03/1919, aged 30. Canadian Railway Troops 4th Battalion. He lived at272 Cadieux Street,Montreal, when he enlisted. He was born inRussia, and his next of kin lived in Motolskoy,Poloste,Russia.
  • JH Towsley, Sapper, 639181, died 30/01/1919, aged 23. Canadian Railway Troops 11th Battalion.
  • D Vaughan, Private, 2433407, died 14/03/1919. Canadian Forestry Corps.
  • J Waddell, Private, 2140613, died 23/10/1918, aged 40. Canadian Infantry 1st (Reserve) Battalion. Son of Alexander and Agnes Waddell; husband of Margaret Waddell, of 3,316, 26th Street, San Francisco, California, U.S.A. Born in Scotland.
  • F Walker, Private, 739739, died 26/10/1918. Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion.
  • AE Wells, Private, 3312094, died 26/01/1919, aged 45. Canadian Infantry 12th (Reserve) Battalion.
  • Son of Frederic B. Wells and his wife, Amittia Page Buck; husband of Blanche Terrais Wells, ofPhilipsburg East,P.Q.,Canada.
  • George Stephen White, Sergeant, 436661, died 26/10/1918, aged 26. Canadian Infantry 15th Battalion. Son of George and Annie White, of Galhampton, Somerset, England; husband of Laura C. White, of 12,813, 63rd Street, Edmonton, Alberta, Canada.
  • Horace George Wilkinson, Gunner, 2023204, died 02/11/1918, aged 23. Canadian Field Artillery Reserve Bde. Son of Elizabeth and John Wilkinson, of 2,043,Whyte Avenue.Vancouver,British Columbia.
  • William Wilkinson, Private, 766311, died 06/02/1919, aged 27. Canadian Infantry 19th Battalion. Son of William and Theresa Wilkinson, of 81,Hounslow   Heath Rd.,Toronto. Born inLondon,England.
  • R Winters, Private, 3355406, died 25/10/1918. Canadian Infantry 15th (Reserve) Battalion.
  • Ernest J Wood, Private, 2188525, died 08/01/1919. Canadian Infantry 15th (Reserve) Battalion. He hailed fromBenson,Saskatchewan. After active service inFrance, he died at theCanadian GeneralHospital, Kinmel Park Camp, aged 19. A headstone was erected in the churchyard by his brother, Sapper GH Wood.
  • William Wood, Private, 3131221, died 23/10/1918, aged 20. Canadian Infantry 4th (Reserve) Battalion. Son of Alexander and Margaret Wood, of St Marys,Ontario,Canada.
  • HC Woods, Corporal, 154059, died 13/02/1919. Canadian Railway Troops.
  • AL Wright, Private, 2355366, died 26/10/1918, aged 30. Canadian Infantry 4th (Reserve) Battalion. Son of A Wright.
  • Joseph Young, Corporal, 438680, died 05/03/1919, aged 36. Canadian Infantry 52nd Battalion. Son of Alexander and Mary Young. Born atGlasgow,Scotland.
  • TG Young, Private, 3214692, died 23/11/1918. Canadian Infantry 21st (Reserve) Battalion.